İlk olarak “Değersizlik hissi neden ve nasıl ortaya çıkar?” konusunu ele alalım çünkü çözüm de aslında nedenlerinde saklı.
-Bireyin kendisi hakkındaki düşünceleri
Genel olarak insanlar kendileriyle ilgili olumsuz düşünme eğilimindedirler.
Genel olarak insanlar kendileriyle ilgili olumsuz düşünme eğilimindedirler.
Değersizlik hissi söz konusu olduğunda, bilinçaltında yer alan ve fark edilmeyen otomatik ve çarpıtılmış düşünceler ön plandadır.
“Sevilmeye değer bir insan değilim.”,
“Kim beni neden sevsin ki?”,
“Hiçbir zaman sevilmeyeceğim, değer görmeyeceğim.” gibi düşünceler buna örnektir.
Ve bu düşünceler de bireyin kendisi tarafından kolaylıkla fark edilemeyebilir.
-Ailesinin birey hakkındaki düşünceleri, davranışları ve bireyin aile ile olan ilişkisi
Aile ile kurulan ilişki bireyin dünya ile kurduğu ilk ilişkidir.
Aile ile kurulan ilişki bireyin dünya ile kurduğu ilk ilişkidir.
Aynı zamanda bireyin kuracağı diğer ilişkilerin de belirleyicisidir.
Yani aile ile kurulan ilişki sağlıklı ise diğer ilişkiler de sağlıklı olacaktır.
Ancak çoğu zaman aile ile kurulan ilişki sağlıklı olamamaktadır. Hatalı ebeveynlik tarzı ve davranışı sağlıksız ilişkiyi doğurmaktadır.
Ve bu ilişki sonucunda da çocukluğundan itibaren bireyler sevilmediği, değersiz olduğu, kabul göremeyeceği ve sevilmek için sürekli çabalaması gerektiği gibi yanlış inançlara sahip olabilmektedir.
-Bireyin depresyon, kaygı bozuklukları (anksiyete) gibi problemler yaşaması
Özellikle depresyon ve anksiyete bireyin daha fazla olumsuz düşünmesine yol açabilmektedir.
Özellikle depresyon ve anksiyete bireyin daha fazla olumsuz düşünmesine yol açabilmektedir.
Hem genel durumlar karşısında hem de kendisi hakkında olumsuz düşünceler ortaya çıkabilmektedir.
-Diğer sebepler de şöyle sıralanabilir:
- Kendini diğerleriyle kıyaslamak
- Hem kendine karşı ağır eleştirilerde bulunmak hem diğer insanların ağır eleştirilerine maruz kalmak
- Toplum ve aile baskısı altında ezilmek
- Hayattaki rolünü ve amacını belirleyememek
- Kendini şartlandırmak (sevilmek için …… yapmalıyım, daha iyi olmalıyım
Peki nasıl baş edilir?
- İlk ve en önemli maddemiz sabırlı ve kararlı olmak.
- Küçük adımlarla başlayın, örneğin öncelikle bir madde seçin ve onu 1 hafta boyunca istikrarlı bir şekilde uygulamaya çalışın.
- “Ben değerliyim.”, “Sevilmeye değerim.”, “Kendimi seviyorum ve olduğum gibi kabul ediyorum.” gibi olumlu düşünceleri sürekli kendinize hatırlatarak benimsemelisiniz. Sabah uyandığınızda ve gece yatarken sesli olarak tekrarlayabilirsiniz.
- “Diğer insanların düşünce ve davranışları benim değerimi belirlemez, ailemin bile.” gerçeğini fark etmeniz gerekiyor. Bu düşünceyi de benimsemeniz önemli.
- Hayatınızdaki rollerinizi, amacınızı belirleyin. Sorgulamalarla başlayabilirsiniz.
- Son olarak sizin için hayatın anlamı nedir? bu sorunun cevabı da hayatınızdaki tüm parçaları yerine oturtacaktır.