Mevsimsel depresyon, belirli mevsimlerde tekrarlayan ve genellikle kış aylarında ortaya çıkan bir depresyon çeşididir. Bu duruma, psikolojide "Mevsimsel Duygu Durum Bozukluğu" adı verilir ve mevsimsel değişikliklerin ruh hali üzerindeki etkileriyle ilişkilendirilir. Bu depresyon türü, aslında genel depresyon belirtilerine çok benzer: kişinin enerji seviyesinde düşüş, uyuma isteğinde artış, sosyal etkinliklerden çekilme ve genel bir keyifsizlik hali şeklindedir. Ancak burada önemli olan belirtilerin yılın belirli bir dönemiyle sınırlı olmasıdır. Özellikle kışın günlerin kısalması, hava sıcaklığının düşmesi ve güneş ışığının azalması kişilerin daha yorgun, enerjisiz ve keyifsiz hissetmesine sebep olabilir. Beraberinde ruhsal olarak içe kapanma, sosyal aktivitelerden uzaklaşma, uyku ihtiyacında artış ve yüksek karbonhidratlı yiyeceklere veya tatlıya aşırı yönelim yaşanabilir. Bu durum ruh hali düzenleyici hormonlar olan serotonin ve melatonin seviyelerinde değişimlere neden olan gün ışığındaki azalmayla bağlantılıdır. Güneş ışığı, beynin biyolojik saati üzerinde doğrudan etkiye sahip olup, melatonin ve serotonin gibi hormonların salınımını etkiler. Melatonin uyku düzenini düzenleyen bir hormondur ve kışın güneş ışığının azalmasıyla birlikte daha fazla salgılanarak kişiyi daha fazla uyumaya ve durağan olmaya iter. Serotonin seviyesinin azalması ise ruh hali üzerinde negatif bir etki yapar ve kişi kendini normalden daha depresif hisseder. Mevsimsel depresyonun belirtileri her insanda farklılık gösterebilir. Bazı kişiler yalnızca hafif bir moral bozukluğu yaşarken, bazıları için bu dönem oldukça zorlu geçebilir. Mevsimsel depresyonun genel belirtilerini şu şekilde sıralayabilmek mümkün: Sürekli yorgunluk ve enerji kaybı, Daha fazla uyuma isteği, Karbonhidrat ve şekerli yiyeceklere yönelme, Sosyal ilişkilerden çekilme, Konsantrasyon sorunları ve günlük işlere karşı ilgisizlik yer alır. Bu durum her ne kadar doğanın döngüsüyle beraber gelişse de, mevsimsel depresyondan korunmak için alabileceğiniz önlemler bulunur. Gün Işığından Yaralanmak: Her gün en az 15-20 dakika açık havada zaman geçirmek, özellikle güneşli günlerde yürüyüş yapmak ruh halinizi olumlu yönde etkileme olanağı sunar. Düzenli Uyku: Uykusuzluk veya aşırı uyuma eğiliminden kaçınarak uyku düzeninizi korumaya özen göstermeniz mevsimsel depresyonla baş etmek için bir diğer önemli yoldur. Sağlıklı Beslenme: Karbonhidrat isteğine dikkat ederek dengeli beslenmeye özen gösterebilirsiniz. Sağlıklı beslenmek, ruh haliniz üzerinde olumlu bir etki yaratacaktır. Fiziksel Aktivite: Egzersiz yapmak vücudunuzun serotonin hormonu salgılamasına yardımcı olur. Haftada en az birkaç gün, açık havada veya spor salonunda egzersiz yapmak depresyon belirtilerini hafifletebilir. Işık Terapisi: Fototerapi adı verilen bu yöntem ile yapay bir ışık kaynağına maruz kalarak gerçekleştirilen tedavi yöntemi mevsimsel depresyon yaşayan kişilerde etkili sonuçlar gösterebilir. Mevsimsel depresyon belirtileri yalnızca birkaç gün ile sınırlı kalıyorsa, bunu bir duygusal dalgalanma olarak kabul etmek mümkündür. Ancak bu belirtiler, haftalar gibi uzun süreyle devam ediyorsa destek almak kişinin hem ruh sağlığını koruması hem de hayat kalitesini artırması açısından önemlidir