Kişinin istemeden ya da bazı sebeplerden ötürü yaptığı yanlışlara, olumsuz düşüncelere yenik düşerek yanlış bir davranış yapmasına ‘hata’ denir.  İster istemez hepimiz az ya da çok hata yapıyoruz. Yaptığımız hatalar kendimize ya da çevremize zarar verebilir ve bu durumdan dolayı pişmanlık, utangaçlık veya mahcubiyet duyabiliriz. Burada önemli olan o yaptığımız hatayla yaşamayıp, o hatadan ders çıkartmaktır.  Bir daha bu hatayı nasıl yapmam diye düşünmemiz gerekir. Çünkü yaptığımız o hata sonrasında kendimizi suçlamamız ya da çevremizin bizi bu konuda eleştirmesi, aşağılaması bizi psikolojik olarak kötü hissettirebilir.  Bu aşağılanma ya da eleştirilmeyle yaşadığımızda sürekli kendimizi suçlu hisseder ve o psikolojiyle ister istemez yaşarız. Ama biz ne zaman yaptığımız hatadan ders çıkartırsak, nasıl bu hatayı bir daha yapmamalıyım olarak üstünde düşünürsek, karşımızdaki kişiden gerçekten yaptığımız hata konusunda özür diler ve gönlünü alırsak, aramızdaki o güven bağını ve sağlıklı iletişimi tekrar sağlarsak o zaman kendimize olan güvenimiz, öz sevgimiz zedelenmez ve olumsuz düşüncelerin kafesinde kalmayız. Hatayı bir tek insan ilişkilerimizde yapmayız.  Sınavlarda hata yapabiliriz, eğitim hayatımızda hata yapabiliriz, insan ilişkilerimizde hata yapabiliriz, işimizde hata yapabiliriz, kendimize karşı hata yapabiliriz… Ardı arkası gelmeyen birçok konuda hata yapabiliriz. Hepimiz insanız, hata yapmak çok doğaldır ve yanlış bir şey değildir.  Biraz önce de dediğim gibi hatamızdan ders çıkarmak bizim için önemlidir.  Ama eğer hatamızdan ders çıkarmıyorsak ve sürekli aynı hatayı tekrar tekrar yapıyorsak burada okları kendimize çevirmeliyiz, bir yerde yanlış yaptığımızı fark etmeliyiz.  Eğer hatalarımızdan ders çıkarmazsak; düşük sınav sonuçları,  iş yerinde başarısızlık,  insan ilişkilerinde zayıflık,  sağlıksız iletişimler,  başarısızlık duygusu,  eleştirel bir çevre,  aşağılayan bir çevre,  insanların size olan güven problemlerinin gün yüzüne çıkması, özgüven ve öz sevgide eksiklik vs. gibi durumlar kaçınılmazdır. Peki siz hatalarınızdan ders çıkartıyor musunuz? Hatalarınızdan ders çıkartırken nasıl bir yol izliyorsunuz? Son olarak da şunu düşünün; çevrenizde size karşı ya da bir başkasına karşı sürekli hata yapan ve bu hatasını düzeltmeyen birine karşı sizin bakış açınız, güveniniz, iletişiminiz nasıl?